Z czego wynika problem z kredytami frankowymi?

Kilkanaście lat temu setki tysięcy Polaków zaciągnęły kredyty we frankach szwajcarskich. Kredyty takie wydawały się wówczas wyjątkowo atrakcyjną opcją. Po kilku latach stały się one jednak dla tzw. frankowiczów źródłem poważnych problemów finansowych. Co o tym zadecydowało? Na pewno rosnący gwałtownie kurs franka. Ale nie tylko on. Problem jest bardziej złożony i dotyczy także praktyk stosowanych przez banki.

Popularność kredytów frankowych wynikała przede wszystkim z oprocentowania prawie dwa razy niższego niż w przypadku kredytów złotówkowych oraz ich większej dostępności. Nawet dla osób o niskiej zdolności kredytowej, które to osoby wpadały później w największe tarapaty. – Wszystko było dobrze, dopóki kurs franka wynosił mniej więcej dwa złote – przypomina przedstawiciel firmy Windykacja S.A. oferującej kompleksową pomoc frankowiczom. Sytuacja zmieniła się drastycznie, kiedy po uwolnieniu go przez Szwajcarski Bank Narodowy za franka trzeba było zapłacić już ponad pięć złotych. Wtedy też jednak głośno zrobiło się również o tym, jak niekorzystne dla kredytobiorców zapisy banki nagminnie umieszczały w umowach. Coraz częściej usłyszeć można było o tzw. klauzulach abuzywnych.

Klauzule abuzywne w umowach frankowych

Czym są klauzule abuzywne? To takie zapisy w umowach, które rażąco naruszają interesy klienta, stoją w sprzeczności z dobrymi obyczajami i nie zostały z klientem indywidualnie uzgodnione. Takich klauzul pojawiło się w umowach frankowych tyle, że powstały obszerne ich rejestry. Jeden z nich znajdziemy na stronie internetowej Rzecznika Finansowego. Drugi rejestr niedozwolonych zapisów opublikowano na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Szczególną uwagę zwrócić należy w tym kontekście na klauzule indeksacyjne, mówiące o przeliczaniu salda kredytu w dniu wypłaty na franka szwajcarskiego według jednostronnie ustalonego przez bank kursu. Wysokość rat w harmonogramie przy tego typu kredytach podawana jest w walucie obcej, natomiast spłaty dokonuje się w złotówkach – co bank przelicza po kursie sprzedaży, również jednostronnie ustalonym.

To właśnie takie klauzule stają się teraz podstawą do unieważniania umów frankowych albo odfrankowywania kredytów, na co duży wpływ miał głośny wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Nie dzieje się to jednak w trybie reklamacji składanych do banków, ale wskutek orzeczeń sądowych.